Over Jungiaanse Analytische Therapie
Worden wie je bent
Bij Jungiaanse Analytische Therapie gaat het om het vinden en verbinden van je bewuste en onbewuste gedachten, gevoelens en impulsen. Onbewuste gevoelens worden vaak weg gedrukt door ons bewustzijn; door dat wat we denken. Echter, dit kan leiden tot klachten en problemen, want dat wat zich vanuit het onbewuste aandient wil gezien worden. De weg die leidt van verdeeldheid tot eenheid noemde Jung ‘het individuatieproces’.
Het resultaat is dan niet langer een vooral aan de eisen van de maatschappij aangepaste mens, maar een uniek mens, die autonoom handelt met eigen verantwoordelijkheid voor zichzelf en de samenleving.
Wat analyseer je in Jungiaanse Analytische Therapie?
Jezelf. Je onderzoekt wat je doet en waarom, wat je echt wilt, wat je denkt en wat je ten diepste voelt. Je ont-dekt je bewuste en onbewuste motieven, drijfveren, wensen, gedachten, gevoelens en daden. Dit wordt ook wel schaduwwerk genoemd. Je ontdekt hoe onbewuste patronen en verstopte emoties verband houden met je klacht(en) in het hier en nu.
Bewust en onbewust
Wat je bewust voelt, denkt, wilt en doet is gemakkelijk te bespreken. Wat bewust is, dat is wat je weet (cognitief); er is al zicht op oftewel er is sprake van inzicht. Maar wat onder de bewustwordingsdrempel blijft, kan per definitie niet direct geweten worden. Je bent je daarvan immers niet bewust. Onbewuste drijfveren kunnen er de oorzaak van zijn, dat je dingen voelt, denkt en doet die je helemaal niet wilt voelen, denken en doen. Je wordt bijvoorbeeld geleid door stemmingen, angsten of depressieve gevoelens waarvan je niet begrijpt waar die vandaan komen.
Foto: Mary Romijn
Onbewuste is de baas
Tijdens de therapie gaat de aandacht vooral uit naar dat waar je je niet bewust van bent. Deze onbewuste delen bevinden zich als het ware in de schaduw. Aangetoond is dat ons gedrag voor meer dan 90% wordt aangestuurd vanuit ons onbewuste. In het ideale geval werken bewustzijn en het onbewuste goed samen. Wanneer deze samenwerking verstoord is gaat het onbewuste aan het roer staan. Dit uit zich in klachten of problemen. Goedbedoelde adviezen van familie en vrienden helpen meestal niet en er komt van je vaste voornemens om het ‘voortaan heel anders te doen’ maar weinig terecht. Als je een "verstandig" - en dus verstandelijk - besluit neemt dat niet overeenstemt met wat in jouw onbewuste leeft, dan draagt dat meestal niet bij tot een gevoel van welzijn. Hoe graag je ook zou willen dat dit wel zo was.
Bijvoorbeeld: Je wilt een relatie, maar als je onbewust bang bent dat je daarmee je vrijheid zal moeten opgeven, dan zal je geen geschikte partner vinden. Of: Je weet dat roken/snoepen/drinken...slecht is voor je gezondheid, maar als je onbewuste die middelen gebruikt om gevoelens van angst, woede of verdriet te dempen of weg te duwen, dan blijkt het veranderen van je gedrag puur vanuit het verstand onmogelijk.
Tijdens de therapie komen dit soort onbewuste gevoelens en gedachten aan de oppervlakte; ze worden bewust. Dit wordt ook wel schaduwwerk genoemd. Vervolgens ontstaat er integratie en ruimte voor een andere benadering: ‘Moet ik afstand houden om me vrij te voelen of kan ik me ook vrij voelen in mijn relatie?’ En: ‘Helpt dat roken echt tegen mijn faalangst, of kan ik er iets anders aan doen, zodat ik de sigaret niet meer nodig heb?’
Kortom, "in Jungiaanse Analytische Therapie zijn" betekent werken aan een verbinding tussen het onbewuste en bewuste, tussen voelen en denken, tussen willen en accepteren dat het is zoals het is. Dit werken is een proces waarbij de therapeut fungeert als gids.